Đau là một triệu chứng phổ biến và thuốc giảm đau giúp làm giảm khó chịu. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi dùng thuốc giảm đau đúng cách để đảm bảo an toàn.
Lựa chọn và sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn một cách an toàn
Thuốc giảm đau không cần kê đơn (OTC)
Dược sĩ tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay: Có hai loại chính thuốc giảm đau OTC: Acetaminophen (Tylenol) hoặc paracetamol.
Thuốc giảm đau chống viêm không steroid – hay còn gọi là NSAID, bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin), aspirin và naproxen natri (Aleve)… Tất cả những loại thuốc này đều giúp giảm đau và hạ sốt, có nhiều dạng khác nhau như viên nén, viên nang, viên đạn và dung dịch…
Việc sử dụng thuốc giảm đau có thể giúp giảm cảm giác không thoải mái do đau gây ra. Tuy nhiên, cách sử dụng thuốc giảm đau một cách an toàn không phải ai cũng biết. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để sử dụng thuốc giảm đau một cách an toàn và hiệu quả.
1. Ảnh hưởng của tuổi tác đối với sự an toàn của thuốc giảm đau
Trong quá khứ, khi trẻ bị sốt và đau, cha mẹ thường cho chúng uống aspirin. Tuy nhiên, hiện nay, các bác sĩ đã có kiến thức sâu rộng hơn về hội chứng Reye – một tình trạng hiếm gặp nhưng có ảnh hưởng nghiêm trọng đến não, thận và gan. Do đó, aspirin đã được xác định là không nên sử dụng đối với trẻ em và thanh thiếu niên khi bị bệnh.
Trẻ em có thể an toàn sử dụng ibuprofen và acetaminophen nếu tuân thủ liều lượng phù hợp với độ tuổi và cân nặng của mình. Người cao tuổi cũng cần cẩn trọng khi sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn (OTC), vì họ có nguy cơ cao hơn về các tác dụng phụ của thuốc.
2. Ảnh hưởng của đồ uống đối với hiệu quả của thuốc giảm đau
Kết hợp giữa việc sử dụng thuốc giảm đau và đồ uống có cồn là một nguy cơ nguy hiểm. Nhiều loại thuốc, bao gồm cả thuốc giảm đau, đều cảnh báo về việc tránh uống rượu khi sử dụng. Luôn đọc kỹ nhãn và tuân thủ hướng dẫn.
3. Ảnh hưởng của thuốc giảm đau đối với huyết áp
Một số loại thuốc giảm đau không kê đơn có thể tương tác với các loại thuốc điều trị tăng huyết áp hoặc có thể gây tăng huyết áp đối với những người trước đó chưa được chẩn đoán mắc bệnh này.
Nếu bạn đang sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp theo chỉ định của bác sĩ, hãy thường xuyên kiểm tra huyết áp và tham khảo ý kiến của bác sĩ để tìm ra loại thuốc giảm đau không kê đơn nào phù hợp nhất với bạn.
4. Ảnh hưởng của thuốc giảm đau đối với dạ dày
Một số loại thuốc giảm đau NSAID, như ibuprofen và naproxen natri, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến dạ dày, gây kích ứng niêm mạc, loét và chảy máu hoặc làm trầm trọng hơn vết loét đã có từ trước.
Nếu phải sử dụng thuốc giảm đau NSAID, hãy sử dụng liều lượng thấp nhất có thể, trong khoảng thời gian ngắn nhất có thể và uống sau khi ăn. Nếu bạn cần sử dụng NSAID hàng ngày trong thời gian dài hơn một tuần, hãy thảo luận với bác sĩ để biết cách ứng phó, có thể bao gồm việc sử dụng thêm thuốc bảo vệ dạ dày.
5. Tác động của thuốc giảm đau lên thận
Thận có vai trò quan trọng trong việc lọc chất thải và duy trì cân bằng chất lỏng và chất điện giải. Tuy nhiên, NSAID có thể gây cản trở cho thận trong việc thực hiện các chức năng này. Sử dụng thường xuyên các loại thuốc này có thể gây nên tình trạng quá tải cho thận và dẫn đến suy thận.
Dược sĩ Văn bằng 2 Cao đẳng Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur nhận định: Nếu bạn mắc bệnh thận mạn tính, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc giảm đau NSAID nào. Có nhiều phương án thay thế an toàn hơn cho sức khỏe của thận. Hơn nữa, việc kết hợp acetaminophen với cồn có thể gây hại cho thận.
6. Tác động của thuốc giảm đau đối với vấn đề tim mạch
Các loại thuốc giảm đau không kê đơn có thể có tác động tích cực hoặc tiêu cực đối với tim mạch. Việc sử dụng aspirin ở liều thấp hàng ngày có thể giúp ngăn ngừa cục máu đông và giảm nguy cơ đột quỵ hoặc đau tim. Tuy nhiên, sử dụng NSAID không chứa aspirin trong thời gian dài, đặc biệt là ở liều cao, có thể làm giảm tác dụng làm loãng máu của aspirin. Đồng thời, nó cũng có thể tăng huyết áp và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch hoặc đột quỵ.
Những người có bệnh tim mạch hoặc huyết áp cao nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng NSAID, vì các loại thuốc này thường không được khuyến khích cho những người mắc bệnh thận, suy tim hoặc gan.
7. Đọc nhãn để biết thông tin về thuốc
Các sản phẩm kết hợp không kê đơn, như thuốc chống cảm lạnh và cúm, thường chứa nhiều loại thuốc khác nhau. Để tránh sử dụng quá liều, hãy kiểm tra thành phần hoạt chất trước khi sử dụng. Ví dụ, nếu một loại thuốc tây y tân dược chứa acetaminophen, bạn sẽ biết cần tránh sử dụng thêm loại thuốc này riêng lẻ. Việc đọc nhãn cũng giúp bạn tránh được các loại thuốc mà bạn có thể dị ứng với.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Dược chất lượng cao năm 2024
8. Ảnh hưởng của thuốc giảm đau đối với gan
Các loại thuốc chứa acetaminophen và các thuốc giảm đau khác thường được xem là an toàn và hiệu quả khi sử dụng theo hướng dẫn, tuy nhiên, tất cả đều mang theo một mức độ rủi ro.
Acetaminophen, mặc dù có tác dụng giảm đau mạnh mẽ, nhưng có thể gây ảnh hưởng đến gan. Việc sử dụng quá liều acetaminophen có thể dẫn đến tổn thương gan nghiêm trọng. Luôn quan trọng khi đọc nhãn và tuân thủ hướng dẫn.
Để tránh các vấn đề về gan, không sử dụng nhiều hơn liều lượng khuyến cáo hàng ngày. Tránh uống cồn khi sử dụng thuốc chứa acetaminophen và sử dụng liều thấp nhất có thể trong khoảng thời gian ngắn nhất. Những người có xơ gan nên tránh hoàn toàn sử dụng NSAID và chỉ sử dụng acetaminophen với liều lượng thấp. Thảo luận với bác sĩ để chọn loại thuốc giảm đau phù hợp.
9. Thuốc giảm đau trong thai kỳ
Khi mang thai, hầu hết mọi thứ bạn sử dụng đều ảnh hưởng đến thai nhi. NSAIDs thường không được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai trong tam cá nguyệt thứ ba do tăng nguy cơ gặp vấn đề ở trẻ sơ sinh.
Nếu bạn đang gặp vấn đề đau, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ phụ nữ để xác định nguyên nhân và phương pháp điều trị phù hợp. Các biện pháp tự nhiên như mát-xa hoặc ngâm nước ấm có thể giúp giảm đau và an toàn hơn cho thai nhi. Trước khi sử dụng bất kỳ thuốc giảm đau nào, hãy thảo luận với bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả bạn và thai nhi.
10. Tương tác thuốc
Một số loại thuốc có thể rất hiệu quả, nhưng khi sử dụng cùng nhau có thể gây ra tương tác nguy hiểm. Ví dụ, sử dụng NSAID cùng warfarin (loại thuốc làm loãng máu) có thể tăng nguy cơ chảy máu, và acetaminophen cũng có thể làm tăng tác dụng này.
Các tương tác thuốc có thể đe dọa tính mạng, vì vậy, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc và chất bổ sung mà bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc không kê đơn, vitamin hoặc các sản phẩm thảo dược.
Nguồn: yduochocvietnam.edu.vn