Trầm cảm trong giai đoạn mang thai là một vấn đề sức khỏe tâm lý không nên xem nhẹ. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu có thể giúp thai phụ nhận được sự hỗ trợ kịp thời, bảo vệ sức khỏe tinh thần của mẹ và sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi.
Các triệu chứng cần lưu ý
Không phải lúc nào trầm cảm thai kỳ cũng biểu hiện rõ ràng. Theo bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sau đây là những triệu chứng phổ biến mà phụ nữ mang thai có thể trải qua:
– Buồn bã kéo dài và mất hứng thú: Cảm giác buồn bã không dứt, kéo dài nhiều tuần, kèm theo sự thờ ơ, mất hứng thú với những hoạt động thường ngày (gặp gỡ bạn bè, sở thích cá nhân, chăm sóc bản thân). Thai phụ có thể có xu hướng cô lập mình.
– Lo âu quá mức: Thường xuyên lo lắng về sức khỏe của em bé, quá trình sinh nở, khả năng làm mẹ và chăm sóc con sau này, vượt quá mức độ lo lắng thông thường. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng, mệt mỏi, suy nghĩ tiêu cực, bồn chồn, khó tập trung và mất ngủ.
– Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ, trằn trọc hoặc ngủ quá nhiều để trốn tránh thực tại, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng ngay cả khi đã ngủ đủ giấc.
– Thay đổi về cân nặng và cảm giác thèm ăn: Mất cảm giác thèm ăn dẫn đến giảm cân hoặc ăn quá nhiều (đặc biệt đồ không lành mạnh) dẫn đến tăng cân nhanh chóng.
– Suy nghĩ tiêu cực: Cảm thấy tự ti, vô dụng, lo lắng về khả năng làm mẹ. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể xuất hiện ý nghĩ tự tử hoặc tự làm hại bản thân.
Khi nhận thấy những dấu hiệu này, việc tìm kiếm sự hỗ trợ là vô cùng quan trọng.
Nguyên nhân phổ biến gây trầm cảm thai kỳ
Trầm cảm khi mang thai có thể xuất phát từ nhiều yếu tố:
– Thay đổi nội tiết tố: Sự biến động lớn của các hormone như estrogen và progesterone có thể ảnh hưởng đến các chất dẫn truyền thần kinh trong não, góp phần gây ra trầm cảm.
– Áp lực tâm lý: Lo lắng về sức khỏe, vai trò làm mẹ, các mối quan hệ thay đổi có thể tạo ra áp lực lớn cho thai phụ.
– Tiền sử trầm cảm: Phụ nữ đã từng mắc trầm cảm có nguy cơ tái phát cao hơn trong thai kỳ.
– Yếu tố di truyền: Tiền sử gia đình có người mắc các rối loạn tâm thần có thể làm tăng nguy cơ.
Hiểu rõ nguyên nhân giúp gia đình và bác sĩ có hướng hỗ trợ phù hợp.
Hệ lụy nghiêm trọng khi không điều trị
Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y đa khoa đặc biệt lưu ý trầm cảm không được điều trị trong thai kỳ có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:
– Sinh non và sức khỏe kém của thai nhi: Tăng nguy cơ sinh non, trẻ nhẹ cân và các vấn đề sức khỏe khác.
– Xung đột gia đình: Ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ với người thân.
– Trầm cảm sau sinh: Tăng nguy cơ mắc trầm cảm sau khi sinh, ảnh hưởng đến việc chăm sóc con.
Tóm lại, việc nhận diện sớm các dấu hiệu trầm cảm trong giai đoạn mang thai là rất quan trọng. Sự quan tâm, thấu hiểu và hỗ trợ kịp thời từ gia đình, bạn bè và các chuyên gia y tế sẽ giúp thai phụ vượt qua giai đoạn khó khăn này, đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh cho cả mẹ và bé.