Dược sĩ chia sẻ phương pháp chế biến Hà thủ ô

Hà thủ ô là dược liệu thường được chế biến để tạo ra các loại thuốc, đặc biệt là loại Hà thủ ô đỏ. Phương pháp chế biến giúp giảm độc tính và tác dụng phụ của dược liệu.

Dược sĩ chia sẻ phương pháp chế biến Hà thủ ô

Tuy nhiên, Dược sĩ Cao đẳng Dược tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội hiện nay chia sẻ: Để đảm bảo Hà thủ ô đạt được tác dụng điều trị tốt nhất, quá trình chế biến phải được thực hiện đúng cách. Dưới đây là một số phương pháp chế biến Hà thủ ô làm thuốc đúng chuẩn mà bạn có thể tham khảo:

Phương pháp chế biến Hà thủ ô phần củ

Củ Hà thủ ô là phần thường được sử dụng để làm thuốc với hàm lượng dược liệu cao nhất. Khi chế biến, bạn có thể áp dụng một trong các cách sau:

1. Chế biến theo Dược Điển Việt Nam:

• Đây là phương pháp chế biến truyền thống, sử dụng phương pháp “cửu chưng cửu sái” (tức là Hà thủ ô cùng đỗ đen được hầm hoặc hấp chín lần). Cụ thể như sau:

Bước 1: Chuẩn bị:

• Chuẩn bị đỗ đen và Hà thủ ô theo tỉ lệ 50:50.
• Chọn đỗ đen xanh lòng và ngâm nước trong khoảng 30 phút để loại bỏ hạt lép và các tạp chất.
• Rửa sạch Hà thủ ô, cạo vỏ, ngâm nước vo gạo cho đến khi mềm và thái thành miếng. Tiếp theo, ngâm nước vo gạo một ngày một đêm.

Bước 2: Hấp cùng đỗ đen:

• Đây là bước quan trọng trong quá trình chế biến Hà thủ ô, ảnh hưởng đến chất lượng dược liệu. Cách thực hiện như sau:
• Đặt Hà thủ ô và đỗ đen vào nồi hấp, xếp chúng xen kẽ thành từng lớp.
• Đặt nồi hấp lên bếp, sau đó phơi nắng hoặc sấy khô miếng Hà thủ ô.
• Khi miếng Hà thủ ô phơi khô, tiến hành chế biến cùng đỗ đen lần nữa. Lặp lại quy trình này 9 lần để có được miếng Hà thủ ô chất lượng cao hơn và có màu sậm hơn.

Điều này sẽ tạo ra miếng Hà thủ ô có chất lượng dược liệu cao hơn và màu sắc đậm hơn sau 9 lần chưng và phơi khô.

Phương pháp chế biến Hà thủ ô ngâm rượu

Ngâm rượu Hà thủ ô là một phương pháp chế biến được thực hiện theo kinh nghiệm của Đông Y. Quá trình này sử dụng rượu như dung môi để hòa tan các chất hữu cơ trong Hà thủ ô, từ đó tăng cường hiệu quả của thuốc. Cách thực hiện như sau:

Chuẩn bị:

• Hà thủ ô đỏ khô khoảng 1kg.
• Đường phèn 0,5kg.
• Rượu trắng 3 – 4 lít.

Cách Ngâm Rượu:

• Hà thủ ô tươi được rửa sạch, cạo vỏ, sau đó cắt thành miếng và đặt vào chậu sành.
• Đổ rượu đã chuẩn bị vào chậu sao cho rượu đủ để ngâm Hà thủ ô qua đêm, với tỉ lệ khoảng 10kg Hà thủ ô với 3 lít rượu.
• Sau khi đã ngâm qua đêm, lấy Hà thủ ô ra và đồ trong khoảng từ 4 đến 6 tiếng, sau đó phơi khô hoặc sấy khô và bảo quản ở nơi thoáng mát để sử dụng dần.

Phương pháp chế biến Hà thủ ô dạng viên hoàn

Một phương pháp chế biến củ Hà thủ ô để tăng cường công dụng dược liệu là chế biến thành dạng viên hoàn. Cách này không chỉ giúp bảo quản dược liệu trong thời gian dài mà còn làm cho việc sử dụng thuốc trở nên thuận tiện hơn.

Phương pháp chế biến Hà thủ ô dạng viên hoàn

Chuẩn Bị:

• Hà thủ ô đỏ: 1,8kg
• Ngưu tất: 0,6kg
• Đỗ đen: 2kg

Cách Chế Biến:

1. Chuẩn bị nguyên liệu:
   • Rửa sạch Hà thủ ô và ngưu tất, sau đó thái thành miếng mỏng và trộn đều.
   • Loại bỏ hạt kém chất lượng trên đỗ đen.
2. Chế biến thuốc:
   • Đặt các vị thuốc vào chõ, sau đó xen kẽ với lớp đỗ đen.
   • Đun cho đến khi thuốc chín, sau đó lấy ra phơi khô. Lặp lại quy trình này 3 lần.
3. Tán bột và làm viên:
   • Sau khi đã phơi khô, tán thuốc thành bột.
   • Trộn bột thuốc với thịt đại tạo và mật ong để tạo thành viên nhỏ có trọng lượng 0,5g.
4. Bảo quản:
   • Đặt các viên thuốc vào lọ thủy tinh hoặc nhựa và đậy nắp kín để bảo quản.

Bằng cách này, bạn có thể chế biến Hà thủ ô thành viên hoàn, giúp dễ dàng sử dụng và bảo quản thuốc trong thời gian dài mà không lo sợ mất đi các tính chất của dược liệu.

Phương pháp chế biến Hà thủ ô dạng bột

Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ: Chế biến Hà thủ ô thành dạng bột được coi là phương pháp đơn giản và dễ thực hiện nhất tại nhà. Dưới đây là cách chế biến Hà thủ ô thành dạng bột để sử dụng dần:

Chuẩn bị:

• Hà thủ ô đỏ tươi hoặc khô: 1kg
• Đỗ đen: 2kg

Cách chế biến:

1. Ninh đỗ đen:
   • Rửa sạch đỗ đen và sau đó đem ninh với khoảng 1,5 lít nước.
2. Chế biến củ Hà thủ ô:
   • Rửa sạch củ Hà thủ ô và sau đó cho vào nồi ninh cùng nước đỗ đen. Lưu ý rằng khi nước cạn, hãy thêm nước đỗ đen vào nồi.
   • Ninh thuốc trên lửa nhỏ khoảng 1 ngày. Sau đó, lấy củ Hà thủ ô ra phơi khô.
3. Nghiền thành bột:
   • Sau khi củ Hà thủ ô đã phơi khô, đem đi nghiền thành bột để bảo quản và sử dụng dần.

Đây là cách chế biến đơn giản và hiệu quả để tạo ra bột Hà thủ ô từ nguyên liệu tự nhiên, phục vụ cho mục đích sử dụng dần.

Nguồn:  yduochocvietnam.edu.vn