Đau họng là một trong những triệu chứng phổ biến mà mọi người có thể gặp phải ở bất kỳ độ tuổi nào. Mặc dù thường không nguy hiểm, nhưng đau họng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Bài viết này sẽ đi sâu vào các nguyên nhân phổ biến gây đau họng và cách điều trị an toàn, hiệu quả.
Đau họng: Nguyên nhân và cách điều trị an toàn, hiệu quả
1. Nguyên nhân gây đau họng
Bác sỹ các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội cho hay: Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng đau họng, bao gồm cả nguyên nhân nhiễm trùng và không nhiễm trùng.
1.1. Nhiễm virus
Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra đau họng, đặc biệt trong trường hợp các bệnh cảm lạnh và cúm. Một số loại virus có thể gây đau họng bao gồm:
- Virus cảm lạnh: Những loại virus như rhinovirus, coronavirus, và adenovirus gây ra các triệu chứng như sổ mũi, ho, và đau họng.
- Virus cúm (influenza): Ngoài đau họng, cúm còn gây sốt, đau nhức cơ, mệt mỏi.
- Virus Epstein-Barr: Gây bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng (bệnh mono), có thể gây đau họng kéo dài, sưng amidan và hạch cổ.
Các trường hợp đau họng do virus thường tự khỏi sau vài ngày mà không cần điều trị bằng thuốc kháng sinh.
1.2. Nhiễm vi khuẩn
Nhiễm khuẩn là nguyên nhân ít gặp hơn so với nhiễm virus, nhưng thường gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Một trong những nguyên nhân phổ biến là liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus pyogenes), gây ra viêm họng liên cầu khuẩn (streptococcal pharyngitis).
- Viêm họng liên cầu khuẩn: Biểu hiện điển hình của bệnh này là đau họng đột ngột, sưng amidan, sốt, đau đầu, và có mảng mủ trắng trên amidan. Bệnh này cần điều trị bằng kháng sinh để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như sốt thấp khớp hoặc viêm cầu thận.
1.3. Kích ứng và dị ứng
Ngoài nhiễm trùng, đau họng cũng có thể do các yếu tố môi trường gây ra như:
- Không khí khô: Đặc biệt trong mùa đông hoặc khi sử dụng máy sưởi, không khí khô có thể làm khô và kích ứng niêm mạc họng, gây đau và khó chịu.
- Chất kích thích: Khói thuốc lá, ô nhiễm không khí, hoặc hóa chất mạnh trong môi trường làm việc có thể gây kích ứng cổ họng.
- Dị ứng: Dị ứng với phấn hoa, bụi mạt, lông thú cưng có thể gây đau họng kèm theo các triệu chứng khác như nghẹt mũi, hắt hơi, và ngứa mắt.
1.4. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Trào ngược dạ dày thực quản là nguyên nhân phổ biến gây đau họng kéo dài. Axit dạ dày khi trào ngược lên họng và thực quản gây ra tình trạng viêm nhiễm, dẫn đến cảm giác đau và nóng rát ở họng, đặc biệt vào buổi sáng.
1.5. Sử dụng giọng nói quá mức
Hát lớn, nói chuyện quá nhiều, hoặc la hét trong thời gian dài có thể gây viêm và kích ứng thanh quản, dẫn đến đau họng. Những người làm việc trong lĩnh vực cần nói nhiều như giáo viên, ca sĩ, và diễn giả thường dễ mắc phải vấn đề này.
2. Cách điều trị an toàn, hiệu quả
Dược sĩ Cao đẳng Dược cho biết: Việc điều trị đau họng phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả cho các nguyên nhân phổ biến.
2.1. Điều trị đau họng do virus
Vì hầu hết các trường hợp đau họng do virus sẽ tự khỏi sau vài ngày, điều trị thường tập trung vào việc làm giảm triệu chứng:
- Nghỉ ngơi: Để cơ thể có thời gian hồi phục, nghỉ ngơi là điều quan trọng nhất.
- Uống nhiều nước: Giữ ẩm cho cơ thể giúp làm dịu cổ họng và giảm bớt cảm giác khô rát.
- Súc miệng bằng nước muối ấm: Súc miệng bằng nước muối giúp làm sạch vi khuẩn và giảm sưng viêm trong họng.
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Các loại thuốc như paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau và sốt.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: Đặt máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ giúp giảm khô họng, đặc biệt là trong thời tiết khô hoặc khi dùng điều hòa.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo dược sĩ Cao đẳng Dược
2.2. Điều trị đau họng do vi khuẩn
Nếu nguyên nhân là nhiễm vi khuẩn, đặc biệt là liên cầu khuẩn, cần sử dụng kháng sinh để điều trị:
- Kháng sinh: Bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh như penicillin hoặc amoxicillin để điều trị viêm họng liên cầu. Bệnh nhân cần tuân thủ liều lượng và thời gian dùng thuốc để ngăn ngừa tình trạng kháng kháng sinh.
- Theo dõi biến chứng: Nếu có các dấu hiệu của biến chứng như sốt cao, khó nuốt, hoặc đau khớp, cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.
2.3. Điều trị đau họng do dị ứng hoặc kích ứng
- Tránh tác nhân gây dị ứng: Nếu đau họng do dị ứng hoặc kích ứng, cách tốt nhất là tránh tiếp xúc với các tác nhân này. Ví dụ, tránh phấn hoa, khói thuốc hoặc bụi mạt.
- Dùng thuốc tây y chống dị ứng: Thuốc kháng histamin có thể giúp giảm triệu chứng đau họng do dị ứng.
Đau họng là triệu chứng phổ biến và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Dù nguyên nhân là nhiễm virus, vi khuẩn hay do dị ứng, việc điều trị đúng cách và kịp thời sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng và tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Tổng hợp bởi: yduochocvietnam.edu.vn