Dược liệu Tầm gửi: Loài dược liệu quý cần được phát triển

Việc nhân giống cây tầm gửi hoa gạo trong môi trường phòng thí nghiệm là một thách thức đáng kể đối với cộng đồng các nhà khoa học trong việc phát triển dược liệu quý hiếm này. Hãy tìm hiểu dược liệu Tầm gửi trong bài viết sau đây!

Dược liệu Tầm gửi: Loài dược liệu quý cần được phát triển

Dược liệu Tầm gửi cần được nhân giống mạnh mẽ hơn

Tầm gửi, hay còn gọi là cây chùm gửi, là loại cây sống ký sinh trên cây thân gỗ. Từng loại tầm gửi gắn bám lên các cây chủ khác nhau sẽ tạo ra những loại tầm gửi có đặc tính và tác dụng riêng biệt. Trong số chúng, tầm gửi gạo tía (Taxillus chinensis), có được tên khoa học này, được coi là dược liệu xuất sắc nhất vì có nhiều ứng dụng quý báu trong lĩnh vực y học.

Là một loại dược liệu quý và vô cùng hiếm có trong y học cổ truyền, tầm gửi đã phân bố chủ yếu tại các quốc gia châu Á như Trung Quốc, Campuchia, Lào, Indonesia, Malaysia và Việt Nam. Tại nước ta, tầm gửi có thể được tìm thấy tại nhiều tỉnh thành, bao gồm Hà Nội (khu vực Hà Tây cũ), và Quảng Ninh, chỉ để kể một số ví dụ. Bộ phần thường được sử dụng từ tầm gửi là toàn bộ cành lá. Trong cành và lá của tầm gửi gạo tía, chứa các thành phần hóa học như trans-phytol, alpha-tocopherol quinone, afzeline, quercitrin, catechin và quercituron.

Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM chia sẻ: Hầu hết các thành phần này đều có tác dụng chống ôxy hóa, ngăn ngừng gốc tự do, và bảo vệ màng tế bào. Trong đó, hợp chất catechin, một loại phenol thường tìm thấy nhiều trong chè xanh, đã được chứng minh có tác dụng chống oxi hóa mạnh mẽ. Nó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ, cũng như ngăn ngừng sự hình thành của sỏi canxi. Catechin còn được sử dụng trong điều trị các vấn đề liên quan đến sỏi tiết niệu, sỏi thận, và sỏi bàng quang.

Tầm gửi gạo đã lâu được sử dụng trong y học đông y, và dân gian tin rằng loại thảo dược này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, và điều hòa huyết áp. Trong y học truyền thống Trung Quốc, tầm gửi hoa gạo thường được sử dụng như một loại vị thuốc bổ dưỡng, tráng thận, và tạo sự mạnh mẽ cho gân xương. Được mô tả với vị đắng, ngọt, và tính bình, cây tầm gửi gạo cũng có tác dụng bổ thận, mạnh gân xương, giúp giảm triệu chứng như phong thấp, tê bại, đau mỏi ở lưng và gối, giảm đau bụng, và kiểm soát huyết áp cao.

Mặc dù có nhu cầu lớn, việc khai thác và phát triển vùng trồng tầm gửi hoa gạo theo quy mô lớn vẫn là một thách thức đáng kể, yêu cầu sự đóng góp quan trọng từ các nhà khoa học. Nhiều người đã thử ghép cành tầm gửi vào cây gạo khác, nhưng kết quả thường chỉ trong vài ngày, cành tầm gửi này trở nên yếu đuối và cuối cùng chết. Thậm chí, việc cấy hạt tầm gửi trực tiếp vào thân cây gạo cũng không thể thấy sự nảy mầm. Chính vì vậy, việc nhân giống theo kinh nghiệm dân gian hoặc phương pháp tự phát thường không hiệu quả và kết quả thường rất thấp, đôi khi thậm chí là không khả thi. Đây chính là lý do tầm gửi hoa gạo trở nên đặc biệt và hiếm có, và hiện nó đang trở thành một đối tượng được săn đón và nghiên cứu một cách tận tâm.

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Dược sĩ hệ Cao đẳng Dược 

Sự thách thức cho các nhà khoa học trong việc phương pháp nhân giống

Sự phát triển của công nghệ sinh học, đặc biệt là phương pháp nuôi cấy mô tế bào, mở ra triển vọng sáng sủa cho việc nghiên cứu, phát triển và bảo tồn nguồn dược liệu quý giá này. Cây tầm gửi hoa gạo là loại cây ký sinh, tồn tại trên cây chủ là cây hoa gạo, và nó sử dụng nguồn dinh dưỡng cũng như các hợp chất từ cây hoa gạo để tổng hợp những thành phần dược liệu độc đáo cho riêng mình.

Bên cạnh đó cán bộ tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội chia sẻ, một hướng tiếp cận khác mà chúng ta có thể thử nghiệm là nuôi cấy nhân tạo cây tầm gửi hoa gạo bằng cách tạo ra những cây con từ mô cấy và sau đó chăm sóc chúng trong môi trường tự nhiên để đảm bảo tính thuần chủng. Sau đó, chúng ta có thể thực hiện việc ghép chúng vào thân cây gạo.

Mặc dù kỹ thuật này có phần phức tạp, nhưng nó có tiềm năng để phát triển nguồn cây tầm gửi hoa gạo trong quy mô lớn. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết về lựa chọn cây giống khỏe mạnh, việc đục lỗ trên cành hoặc thân cây gạo để ghép cây con tầm gửi. Đồng thời, cũng cần có những vùng đất và khu vực chuyên canh để phát triển cây tầm gửi hoa gạo trong thời gian dài.

Triển vọng trong sự phát triển của công nghệ sinh học, đặc biệt là phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật, mang theo mình những môi trường chuyên biệt dành cho cây thân gỗ và sử dụng những kỹ thuật nuôi cấy hiện đại như nuôi cấy tế bào trần, nuôi cấy phôi soma, và sử dụng bioreactor để nhân các dòng tế bào, có tiềm năng lớn để ứng dụng trong nghiên cứu, phát triển, và bảo tồn các loại cây dược liệu quý hiếm. Tuy nhiên, thực hiện điều này đòi hỏi kỹ thuật chuyên sâu và sự nỗ lực không ngừng, nhưng đây cũng là cơ hội phát triển thành công cho những người tiên phong trong lĩnh vực này.

Nguồn: yduochocvietnam.edu.vn