Y Dược Học Việt Nam
Nghẹt mũi, một trạng thái không mấy dễ chịu khi đường dẫn khí ở mũi bị cản trở, thường xuất phát từ việc lớp niêm mạc bên trong “nổi loạn” với tình trạng sưng phù hoặc tiết ra lượng dịch nhầy quá mức. Điều này gây ra những bất tiện không nhỏ, từ việc thở bằng mũi trở nên khó khăn, cảm giác nặng trịch ở đầu cho đến việc khứu giác bị ảnh hưởng.
Những nguyên nhân khiến mũi bị nghẹt
Tình trạng nghẹt mũi thường “song hành” cùng với các đợt cảm lạnh hoặc cúm, kèm theo các triệu chứng quen thuộc như nhức đầu, sổ mũi, cảm giác ù ở tai, đau rát họng và dòng nước mũi chảy ròng ròng. Theo chia sẻ từ bác sĩ giảng viên tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, nghẹt mũi có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố thường gặp trong cuộc sống.
Dưới đây là một số tác nhân chính dẫn đến tình trạng nghẹt mũi:
– Cảm lạnh và cúm: Thủ phạm thường gặp là các loại virus gây ra phản ứng viêm nhiễm ở đường hô hấp trên, làm cho niêm mạc mũi sưng lên và tăng tiết dịch.
– Phản ứng dị ứng: Những tác nhân như phấn hoa, bụi bặm, lông thú cưng hay các loại nấm mốc có thể kích hoạt hệ miễn dịch, gây ra phản ứng dị ứng dẫn đến nghẹt mũi.
– Sự thay đổi của thời tiết: Môi trường thay đổi đột ngột về nhiệt độ và độ ẩm có thể khiến cơ thể phản ứng, gây ra hiện tượng sổ mũi và nghẹt mũi.
– Chất lượng không khí không tốt: Không khí khô, đặc biệt vào mùa đông, có thể làm khô lớp niêm mạc mỏng manh trong mũi, gây ra cảm giác khó chịu và nghẹt mũi.
– Các bệnh lý viêm nhiễm đường hô hấp: Các tình trạng như viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm amidan hay viêm thanh quản đều có thể gây ra triệu chứng nghẹt mũi.
– Ảnh hưởng từ thai kỳ: Sự biến động của hormone trong quá trình mang thai cũng có thể là một nguyên nhân gây nghẹt mũi ở một số thai phụ.
Hiểu rõ căn nguyên của tình trạng nghẹt mũi sẽ giúp mỗi người có những biện pháp xử lý thích hợp, từ đó làm dịu đi sự khó chịu và nhanh chóng lấy lại sự thoải mái trong hô hấp.
Cách làm thông thoáng mũi tại nhà
Mặc dù thường không phải là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng nghẹt mũi lại mang đến cảm giác rất khó chịu và bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Dưới đây là một vài phương pháp đơn giản mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà theo các chuyên gia ngành điều dưỡng:
– Hít hơi nước (xông hơi): Sử dụng nước nóng, có thể thêm vài giọt tinh dầu như bạc hà hoặc khuynh diệp, để xông hơi giúp làm lỏng dịch nhầy và giảm bớt tình trạng tắc nghẽn.
– Rửa mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý: Đây là một phương pháp phổ biến và hiệu quả để làm sạch khoang mũi, loại bỏ các tác nhân gây kích ứng, đồng thời giúp kháng khuẩn và giảm sưng niêm mạc.
– Uống đủ lượng nước ấm: Nước ấm có tác dụng làm loãng dịch nhầy, đồng thời giúp cơ thể duy trì độ ẩm cần thiết.
– Sử dụng máy tạo ẩm không khí: Duy trì độ ẩm phù hợp trong không gian sống, đặc biệt khi sử dụng điều hòa, giúp ngăn ngừa tình trạng khô mũi.
– Tắm hoặc ngâm mình trong nước ấm: Hơi ấm từ nước có thể giúp làm dịu cơ thể và làm loãng dịch nhầy, giúp mũi thông thoáng hơn.
– Thực hiện massage nhẹ nhàng: Mát-xa nhẹ nhàng các vị trí như điểm giữa hai đầu lông mày và hai bên cánh mũi có thể giúp cải thiện sự lưu thông khí trong mũi.
– Kê cao đầu khi nằm ngủ: Tư thế này tạo điều kiện thuận lợi cho dịch nhầy chảy ra, giảm nghẹt mũi vào ban đêm.
– Bổ sung các loại thực phẩm có tính kháng khuẩn, kháng viêm: Tỏi, hành, gừng là những thực phẩm có thể hỗ trợ giảm viêm và kháng khuẩn tự nhiên.
Nếu bạn đã thử các biện pháp trên mà tình trạng nghẹt mũi vẫn không thuyên giảm, hoặc có xu hướng tái phát thường xuyên, việc tìm đến sự tư vấn của các Chuyên gia y tế là cần thiết để được thăm khám và có hướng điều trị phù hợp.
Những điều cần lưu ý khi tự điều trị nghẹt mũi tại nhà
Khi áp dụng các biện pháp chữa nghẹt mũi tại nhà, bạn cần lưu ý một số điểm để đảm bảo an toàn và hiệu quả:
– Không nên quá lạm dụng nước muối sinh lý: Việc rửa mũi quá nhiều lần có thể gây khô và kích ứng niêm mạc mũi.
– Tránh sử dụng nước quá nóng khi xông hơi: Nước có nhiệt độ quá cao có thể gây bỏng cho da và niêm mạc mũi.
– Hạn chế việc tự ý dùng thuốc xịt mũi co mạch: Các loại thuốc này chỉ nên được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để tránh nguy cơ lệ thuộc thuốc.
Ngoài ra, để phòng ngừa tình trạng nghẹt mũi, bạn cũng nên chú ý đến những yếu tố sau:
– Tránh xa các tác nhân gây kích ứng: Duy trì không gian sống sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc với khói thuốc, bụi bẩn và các hóa chất.
– Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt chú ý giữ ấm vùng cổ và ngực để tránh bị nhiễm lạnh, làm tình trạng nghẹt mũi trở nên nghiêm trọng hơn.
– Tăng cường vận động thể chất: Tập thể dục đều đặn giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
– Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng: Bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất và tăng cường rau xanh, trái cây trong bữa ăn hàng ngày.
